Op het supportersforum van Go Ahead Eagles is een discussie ontstaan over de oprichting en de oprichters van Go-Ahead (Be Quick) en de vraag of de tekst bij het standbeeld van Han Hollander wel juist is.
Volgens de verhalen zijn Karel Hollander en Leo Kleinsmiede de ‘echte’ oprichters van Be Quick. Er zijn geen aktes, documenten of iets dergelijks uit 1902 waaruit dat ook echt blijkt. De verhalen hierover dateren allemaal van ‘later’, bv. 1916 (eerste oostelijke titel), 1917 (eerste landskampioenschap) of 1927 (25-jarig bestaan). Dan kijken mensen van het eerste uur terug op de beginperiode, bijvoorbeeld in de krant of in het clubblad. Dichter bij de bron zullen we vermoedelijk nooit komen (tenzij er alsnog originele documenten zouden opduiken).
Dit wil uiteraard niet zeggen dat de bewuste personen toen ‘gelogen hebben’, maar wel dat niet alles volledig juist hoeft te zijn. Dingen kunnen mooier worden gemaakt dan ze waren, en ook het menselijk geheugen is niet perfect. Vergelijk dit bijvoorbeeld met de verhalen die recent naar aanleiding van de bekerfinale weer verschenen over de verloren finale van 1965.
Karel en Leo vroegen na de oprichting – volgens dezelfde verhalen – vriendjes en andere bekenden om tot hun clubje toe te treden, omdat je nu eenmaal minstens elf mensen nodig hebt om officieel te kunnen voetballen. Een van die leden was Han Hollander (die toen officieel nog ‘Hartog’ heette), het jongere broertje van Karel. Zo staat het ook op de tekst bij het standbeeld.
Ook de bewering dat Han Hollander de naam ‘Go-Ahead’ in 1905 heeft bedacht (en Karel de kleuren rood-geel) is zo’n verhaal achteraf, waarvoor geen feitelijk en hard bewijs bestaat.
Dan over Leo Kleinsmiede. Bij zijn geboorte kreeg hij de achternaam ‘Rensman’, de naam van zijn – toen ongehuwde – moeder. Zij trouwde later (1893) met Henri Kleinsmiede. Die erkende Leo juridisch als zijn wettige kind en daardoor kreeg Leo, ook officieel, de achternaam ‘Kleinsmiede’ (zonder ‘zur’).
De achternaam ‘zur Kleinsmiede’ komt voor, evenals ‘(zur) Kleinschmiede’ met ‘sch’. In bijvoorbeeld kranten komt de variant ‘zur Kleinsmiede’ ook bij Leo voor, maar volgens de gegevens van de Burgerlijke Stand van Deventer is dat onjuist en luidt zijn naam toch echt ‘gewoon’ Kleinsmiede. En dat hebben wij aangehouden voor de tekst bij het standbeeld.
Tot slot de oprichtingsdatum. In de beginjaren hanteerde Go-Ahead zelf 1 december als oprichtingsdatum. Op een gegeven moment heeft de club daar, voor zover wij weten, zelf 2 december van gemaakt. Wanneer dat precies is gebeurd is niet echt duidelijk, en al helemaal niet wat daar de reden voor was. We zouden het graag willen weten. Tot op de dag van vandaag – en in totaal al zo’n honderd jaar – hanteert DVV Go-Ahead nu echter 2 december als oprichtingsdatum. En ook dat houden wij, zonder bewijs voor een beter alternatief, aan.
Historie die teruggaat tot december 1902